Hương Tình Yêu

Lawrence Leegen, người vẽ minh họa, nhà văn, nhà giáo dục và nhà đại lý, đưa ra 10 cách để bạn luôn dẫn đầu và thiết lập được vũ khí cần thiết để đẩy lùi được bất cứ sự tấn công tiềm tàng nào tới hồ sơ của bạn.

Ngành công nghiệp thiết kế hiện nay có sự cạnh tranh rất khốc liệt. Với những khóa học thiết kế khắp nơi mà mỗi mùa hè lại sản xuất ra các designer, người vẽ minh họa và thiết kế hình ảnh có bằng cấp, và những vị trí thiết kế đã được quảng cáo thu hút được ngày càng nhiều người nộp hồ sơ, hơn bao giờ hết, người designer lương thiện phải tự bảo vệ mình một cách công nghiệp trước những kẻ sẵn sàng "ăn bánh" mà không chịu trả tiền.

Cho dù đó là một người bạn đồng nghiệp, cần vài sự bổ sung vào hồ sơ của mình đêm trước buổi phỏng vấn, hay một khách hàng không ngần ngại sử dụng lại một sản phẩm đã đặt làm trước đây mà không buồn trả thêm tiền – hãy nhớ rằng ngoài đó là chiến trường.

10 cách dưới đây sẽ giúp bạn đảm bảo rằng cuộc chiến ngoài kia cũng chỉ là một cuộc cạnh tranh lành mạnh – hãy chủ động ngăn chặn và tấn công để cảnh báo cho quân thù rằng bạn nghiêm túc trong công việc.

01/ Đối tác mới – thực hiện một thái độ khôn ngoan

Hãy làm việc nghiêm túc ngay từ đầu và hãy khôn ngoan trong việc chọn làm việc với đối tác nào. Đừng chấp thuận nhận làm mọi dự án một cách mù quáng mà không tìm hiểu về họ một chút. Đối tác của bạn là ai? Trước đây họ đã đặt làm những thiết kế nào và họ có tai tiếng gì về việc sử dụng nó không? Họ có thanh toán đúng hẹn và nắm rõ những điều kiện trong việc sử dụng những sản phẩm bạn làm cho họ không? Nếu không thì đừng làm việc với họ.

02/ Dự án mới – đảm bảo rằng bạn sở hữu bản quyền

Hãy nói rõ với đối tác của bạn rằng tất cả những sản phẩm của dự án đều là sản phẩm gốc do bạn làm. Họ có thể mua giấy phép để được sử dụng và tái sản xuất sản phẩm, nhưng phải được sự cho phép của bạn, và họ phải trả tiền cho việc đó. Nếu không, bất cứ sản phẩm nào bạn làm cho họ đều được bảo vệ bởi bảo quyền – bản quyền thuộc về bạn trừ phi bạn quyết định khác. Các designer tự do nhiều khi quên mất điều quan trọng này. Không cần phải gửi sản phẩm của bạn lại cho bạn, nó là của bạn, hãy giữ nó và làm gì với nó tùy thích. Bản quyền thuộc về bạn trừ phi bạn bán nó.

03/ Xuất bản tác phẩm – ghi tên khi cần

Hãy chắc chắn rằng mọi tác phẩm của bạn đều ghi tên tác giả ở những nơi cần thiết. Điều này là hợp lý khi bạn minh họa cho một tạp chí hay thiết kế chương trình cho một event nghệ thuật, nhưng không thể ghi tên ngay cạnh logo công ty mà bạn thiết kế hay một hình ảnh tạo riêng cho một chiến dịch quảng cáo. Hãy nhớ rằng, ghi tên mình không chỉ có tác dụng như một cách quảng cáo thương hiệu, nó còn là một biện pháp ngăn chặn – những tên kẻ trộm sẽ được cảnh báo trước rằng đó là thiết kế do bạn tạo ra, và nó thuộc về bạn.

04/ Nắm rõ luật bản quyền

Bản quyền có thể là một bãi mìn pháp luật, vì vậy hãy chắc rằng bạn nắm rõ những quyền hạn mà mình có. Nói ngắn gọn, để đăng kí bản quyền cho một sản phẩm thì nó phải nguyên gốc và sáng tạo. "Nguyên gốc" đơn giản có nghĩa là designer tự tạo ra sản phẩm đó mà không copy nó từ người khác. "Ý tưởng" và "phong cách" thì không thể đăng kí bản quyền, vì vậy nếu người khác xem cách bạn làm việc và tạo ra phiên bản của mình dựa trên ý tưởng của riêng họ mà không sử dụng tranh vẽ hay ảnh bạn chụp thì không phạm luật.

05/ Sử dụng kí hiệu bản quyền

Một dạng bảo vệ ngăn chặn những cá nhân hay tổ chức có ý định sử dụng hay tái sử dụng những thứ không thuộc về họ là kí hiệu bản quyền - ©. Việc sử dụng kí hiệu này là không bắt buộc, nhưng thêm vào kí hiệu đó cạnh tên bạn sẽ đảm bảo nó thuộc về bạn và không được tự do sử dụng.

06/ Sử dụng một dịch vụ đăng kí bản quyền trên mạng

Chỉ cần tìm kiếm nhanh trên mạng cũng có thể gặp rất nhiều công ty đưa ra dịch vụ đăng kí bản quyền trên mạng tốc độ và dễ dàng, nhưng thực ra nó chỉ là một cách đăng kí sản phẩm của bạn, nên nếu có ai kiện bạn hay bạn kiện ai về vấn đề hợp pháp, đây sẽ là một nguồn đáng tin cậy để bạn xác nhận lại ngày mà sản phẩm của bạn được đăng kí. Việc đó có đáng tiền không? Chỉ có bạn mới quyết định được.

07/ Tìm kiếm hình ảnh

Phần tìm kiếm hình ảnh của Google (Google Images) đã chấm dứt việc đến thư viện để tham khảo tài liệu, nhưng cũng đừng bất cẩn sử dụng những hình ảnh, minh họa, biểu đồ hay font chữ nào mà bạn không được phép tự do sử dụng hay không có sự cho phép sử dụng từ tác giả. Tất nhiên, bạn có thể tìm kiếm hình ảnh trên Google để tham khảo về màu sắc hay chi tiết, hay thậm chí là để tìm cảm hứng, nhưng đừng lấy thứ gì về máy với ý định sử dụng nó trong một thiết kế nếu nó không thuộc về bạn hoặc bạn không có sự cho phép để sử dụng nó.

08/ Hồ sơ trên mạng – nên và không nên

Dường như ngày nay ai cũng có một trang web cá nhân, cho dù họ nổi tiếng hay không. Vì thế, làm cách nào bạn đảm bảo được rằng trang web của bạn được an toàn khỏi những tay kẻ cắp?

Một lựa chọn đơn giản là hãy xây dựng trang web của bạn bằng Flash thay vì HTML. Ở những trang Flash, người xem không thể cứ thế là save hình ảnh của bạn về desktop. Bạn cũng nên nghĩ đến chuyện đặt watermark trên những hình ảnh cỡ lớn trên site của mình. Nhưng, đây chỉ là một cản trở chứ không phải là một giải pháp đảm bảo.

09/ Sử dụng những hình ảnh clip-art và không có bản quyền trong sản phẩm của bạn

Hãy cẩn thận, giữa việc sử dụng miễn phí và gặp rắc rối chỉ có một ranh giới mong manh. Hãy kiểm tra khi bạn sử dụng những hình ảnh không có bản quyền từ sách, đĩa CD hay các trang web xem những hạn chế ở đó là gì. Bạn có thể sẽ gặp những dòng chữ in nhỏ sau – "hình ảnh này có thể được sử dụng miễn phí và không cần sự cho phép đặc biệt nếu không sử dụng quá 10 hình ảnh trong một ấn phẩm." Hãy bảo vệ bản thân bằng cách biết mình nên và không nên làm gì và hãy làm theo đúng như thế.

10/ Cuối cùng

Những tưởng tượng trên có phần hơi quá, nhưng bản quyền là một vấn đề quan trọng. Nếu bạn thấy có người sử dụng sản phẩm của mình mà không xin phép thì bạn sẽ không hài lòng, và ngược lại cũng vậy thôi. Câu trả lời đơn giản cho việc này là hãy sáng tạo nguyên gốc, tự làm ra sản phẩm của mình và sống yên ổn.

HoaDTH (dịch từ photoshop)