Hương Tình Yêu

Hôm 9/6, ông James Thompson ở thành phố Houston, tiểu bang Texas (Mỹ), đã nộp đơn lên tòa án địa phương đòi nhà sản xuất Pfizer phải bồi thường hơn 75.000 USD. Thompson cho biết mình đã bị mù mắt sau khi sử dụng dược phẩm Viagra của Pfizer.

Chứng mù NAION

James Thompson là trường hợp mới nhất phàn nàn về hiệu ứng phụ của thuốc giúp cường dương Viagra và các loại dược phẩm tương tự. Cùng với việc đòi bồi thường cho mình, Thompson nói rằng ông còn muốn đòi lại công bằng cho khoảng 23 triệu người đã sử dụng Viagra - tên thông dụng của Sildenafil - kể từ khi loại "thần dược" này được bán ra thị trường vào năm 1998. Gần đây, rất nhiều khách hàng của Viagra và một loại thuốc "tăng cường bản lĩnh đàn ông" có tên gọi Cialis đã có lời phàn nàn tương tự. Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) đã nhận được 42 báo cáo về chứng mù NAION (nonarteritic anterior ischemic optic neuropathy - bệnh thần kinh thị giác do thiếu máu cục bộ vùng trước không do nguyên nhân động mạch).

Theo phát ngôn viên S.Cruzan của FDA thì trong số 42 người bị mù được báo cáo, 38 người từng sử dụng Viagra và 4 người còn lại xài Cialis. Không có trường hợp nào nhắc đến loại thuốc cường dương Levitra. NAION là một loại viêm tế bào thần kinh mắt khá phổ biến ở những người trên 50 tuổi, đàn ông bị tiểu đường, huyết áp cao hoặc cholesterol cao...

Theo tài liệu của Viện Nhãn khoa quốc gia Mỹ, mỗi năm có khoảng 6.000 người bị NAION tại nước này. Chứng NAION được miêu tả là xảy ra đột ngột ở một số người cao tuổi và không gây ra đau đớn nên nhiều người khó biết mình mang bệnh. Nguyên nhân gây ra tình trạng này là sự sưng tấy của đĩa đệm nơi thần kinh thị giác tiếp xúc với đáy mắt. Các điểm sưng tấy này tạo áp lực lên thần kinh thị giác, khiến hiện tượng mù mắt xảy ra đột ngột. Thường thì người bị NAION biết được tình trạng của mình sau khi ngủ dậy đột nhiên thấy nhòe mắt. Lúc đầu thường bị ở một mắt, sau đó có thể gây mù hoàn toàn nếu cả 2 mắt đều bị. Hiện chưa có phương thức điều trị hữu hiệu đối với chứng NAION, nhưng các cuộc khảo sát tại Mỹ cho thấy tỷ lệ người bị bệnh này tự phục hồi thị giác khá cao.

Đâu là câu trả lời?

Trước đây, Hãng dược phẩm Eli Lilly & Co, tác giả của "thần dược" Cialis, có cảnh báo trước về tác dụng phụ của thuốc: "Trong một số trường hợp hiếm hoi, mắt người dùng thuốc có thể khó phân biệt giữa màu xanh và màu lục, mắt có thể bị nhòe khi gặp ánh sáng". Công ty Pfizer cũng từng thông báo: "Ít xảy ra các triệu chứng nhòe mắt có màu xanh hoặc khó chịu khi ra ánh sáng. Có chăng cũng chỉ xuất hiện trong thời gian ngắn".

Hôm 27/5, đại diện của Pfizer nói rằng không có bằng chứng cho thấy dùng Viagra có thể mắc chứng NAION. Hãng này lý luận rằng, những người huyết áp cao và cholesterol cao (hai điều kiện dẫn tới mù mắt) thường cần sự trợ giúp của Viagra nên người ta nhầm tưởng loại thuốc này là thủ phạm. Pfizer cho biết họ đã tiến hành 103 cuộc khảo sát với 13.000 người dùng Viagra nhưng không phát hiện trường hợp nào bị NAION. "Không có bằng chứng cho thấy NAION xuất hiện ở những khách hàng sử dụng Viagra với tỷ lệ cao hơn ở những người cùng độ tuổi và tình trạng sức khỏe nhưng không sử dụng thuốc", đại diện của Pfizer lên tiếng. Tiến sĩ dược học A.Schachat thuộc khoa Mắt Đại học Johns Hopkins lý luận thêm: "Trong số hàng triệu người sử dụng Viagra, không có gì ngạc nhiên nếu tìm ra nhiều trường hợp bị NAION". Tiến sĩ Schachat nói rằng ông nghi ngờ các loại thuốc tăng cường sinh lý đàn ông gây ra chứng NAION nhưng "cần phải nghiên cứu cụ thể hơn".

Trong khi cuộc tranh cãi "mù mắt" chưa ngã ngũ, nhiều người gợi ý rằng FDA nên thuyết phục các hãng sản xuất "thần dược" ghi lên nhãn hộp thuốc những câu cảnh báo đại loại như "uống thuốc có thể hại đến sức khỏe".

Có nên tiếp tục xài "thần dược"?

Hầu như không loại dược phẩm nào mà không gây tác dụng phụ, kể cả Viagra và các loại "thuốc đàn ông" khác. Riêng vấn đề "Viagra gây mù mắt" vẫn còn gây tranh cãi, hiện chưa có bằng chứng thuyết phục nào để khẳng định hoặc bác bỏ. Tuy nhiên, nên hiểu rằng Viagra, Cialis, Levitra... là thuốc chữa bệnh chứ không phải là viên tăng lực bình thường nên chỉ khi nào thực sự cần mới dùng đến; có bệnh thì mới dùng, không có bệnh thì thôi. Đối với người mắc các chứng thần kinh thị giác, tiểu đường... thì nên ưu tiên chữa bệnh trước rồi mới tính đến chuyện chăm sóc "cái ấy".

Thanh Niên (theo ABCNews, AP, Reuters)