HOA và ý niệm ...TBVT mới sưu tầm được

[tinhbanvatoi]

Thêm một truyền thuyết về hoa Thuỷ Tiên - Narcisse

Thuở xưa, có một chàng trai tên gọi Narcisse ,rất trẻ đẹp nhưng lại nhút nhát vô cùng! Chàng chạy trốn tất cả các cô gái cùng lứa tuổi.
Một ngày nọ, trong lúc đi dạo chàng đã lạc hướng trong rừng, Echo, vị nữ thần sông núi nhận ra tiếng chàng, nàng đã rì rào tiếng suối để đưa chàng tìm được lối ra! Trớ trêu thay, Echo gặp được Narcisse và đem lòng yêu thương chàng! Như bao lần khác, Narcisse lại tránh xa Echo ; Vị nữ thần của sự báo thù, Némésis đã thấy tường tận việc ấy nên bà quyết tâm trừng phạt Narcisse...

Một hôm Narcisse đi dạo quanh bờ hồ, chàng chợt nhìn thấy một gương mặt tuyệt đẹp nằm lung linh trên mặt nước, Narcisse đâm ra yêu cuồng si và nhứt quyết chiếm đoạt bóng hình toàn mỹ ấy ( nữ thần Némésis đã thực hiện sự trừng phạt của bà là làm cho Narcisse yêu chính mình! ). Chàng đưa tay ra bắt giữ người mộng và đã chìm xuống lòng hồ sâu thẳm, nơi chàng té ngã mọc lên một loài hoa vàng rực thật đẹp mà người đời dùng tên của chàng để gọi: Narcisse ! Vì họ thấy loài hoa này giống chàng ở chổ lúc nào cũng nghiêng đầu như muốn chiêm ngưỡng và chỉ biết yêu sắc đẹp của chính mình !

[tinhbanvatoi]

Đây là loài Thuỷ tiên mọc dại ở các triền đồi núi, hoa có dáng nhỏ và thường là màu trắng...

Thủy Tiên, theo cách gọi tên hoa có nghĩa là "Nàng tiên nước", nàng tiên hoa nơi thuỷ cung. Quả như vậy, Thủy Tiên là một loài hoa không nhan sắc loè loẹt, rực rỡ như những loài hoa khác mà mảnh mai, trinh khiết, thuỳ mị, mang phong cách nữ tính, ưa sạch sẽ, đầy vẻ quý phái. Thủy Tiên thuộc họ hàng, bà con với hoa huệ, nhưng lá ngắn hơn, củ to hơn, gần như củ hành tây và củ loa kèn (dại).

Xưa kia cứ khoảng tháng mười âm lịch, ở phố Hàng Buồm, những chủ hàng Hoa Kiều đã có bán nhiều củ Thủy Tiên. Người Hà Nội mua về gọt tỉa, để có hoa nở vào dịpTết Nguyên Ðán. Nếu trồng bình thường Thủy Tiên không ra hoa. Muốn chiêm ngưỡng vẻ đẹp của Thủy Tiên phải bỏ công gọt, tỉa ngâm trong nước khá công phu. Những bông hoa cứ "nằm ngủ" trong lòng củ để đợi bàn tay người đến đánh thức, hoa mới trở dậy, thở hương vào mùa xuân.

Người chơi hoa Thủy Tiên thường là các cụ có tính kiên nhẫn, trầm tư, cẩn thận và sạch sẽ. Từ khi cái đầu rễ nhú ra trong nước cho đến những cái lá có màu xanh ngả ra xung quanh đều được theo dõi một cách hết sức cẩn trọng. Niềm vui hoặc ưu tư cứ hiện dần lên nét mặt, thay đổi theo từng ngày, từng giờ để chờ đợi kết quả sự công phu, tỉ mỉ của mình.

Mùa xuân thường đến sớm hơn với người chơi hoa Thủy Tiên. Chiều ba mươi Tết những bông hoa bắt đầu hé cánh, bát Thủy Tiên được trịnh trọng đặt lên bàn thờ, xung quanh có đèn nến sáng choang, khói hương nghi ngút. Không khí trong nhà ấm hẳn lên khiến cho những bông hoa, những "nàng tiên nước" nở nhanh hơn để kịp đón xuân sang làm vui lòng chủ nhân. Sáng mồng một Tết, sau tuần trà nước, Thủy Tiên được hạ xuống bàn, kê trên một cái đế gỗ tiện hình tròn, sơn son, thiếp vàng, to nhỏ tuỳ theo bát Thủy Tiên mà đặt mua từ những ngày trước đó. Khách tới chúc tết say sưa ngắm những bông hoa trắng muốt như bạch ngọc, điểm xuyến nhị vàng mảnh mai, đang toả ra hương thơm dịu mát, như có lại như không, như thật lại như mộng ảo. Hương thơm có lúc hơi nồng nàn, quấn quýt, lúc lại xa vời thoảng nhẹ như hương từ một thế giới huyền bí nào chợt tới. Những chiếc lá xanh được toả ra xung quanh theo vết cắt gọt khéo léo, càng tôn thêm cái vẻ đẹp mảnh mai, trinh trắng, thơm mát của một loài hoa quý. Và bộ rễ trắng như những sợi tơ, nõn nà đan cài vào nhau che kín mảnh ngói kê dưới củ, gợi nhớ đến những dải xiêm y nào đó của "nàng tiên nơi thủy cung" trong giấc chiêm bao xa vời vợi của xuân xưa...


Thủy Tiên gợi trong trí ta hình ảnh một nàng tiên tha thướt, xiêm y trắng toát, uyển chuyển với vũ khúc nghê thường trên mặt nước. Thủy Tiên là tên một loài hoa thanh nhã, cánh hoa trắng muốt, đường kính không quá ba phân, mọc từng chùm, nhụy hoa màu vàng hình chuông, lá xanh hình lưỡi liềm dài độ hơn một gang tay, mọc trên một củ như loại hành tây.

Thủy Tiên có mùi thơm thoảng nhẹ hay nồng đượm tuỳ theo từng loại, có loại cánh đơn, loại cánh kép, loại nhụy trắng, loại nhụy vàng. Họ hàng Thủy Tiên có hàng trăm loại khác nhau, gần nhất là loại hoa Daffodil màu vàng rực rỡ...

                      ----***----

[tinhbanvatoi]

Sự Tích của Hoa Glaieul  -  Kiếm Lan

Hoàng đế La Mã Bácbagalô ra lệnh treo cổ tất cả các tù nhân Phơranki chỉ để lại hai chàng trai khoẻ mạnh và đẹp nhất, đó là Têrét và Xép. Ông dẫn hai chàng về La Mã và đưa vào trường đấu.

Hai chàng bị nỗi buồn nhớ quê hương, nỗi cay đắng vì mất tự do và thân phận nô lệ thấp hèn hành hạ khôn nguôi. Họ chỉ cầu xin Chúa một điều là được chết ngay tức khắc. Nhưng Chúa không bận tâm đến những lời thỉnh cầu của họ. Ngày lại ngày qua, hai chàng vẫn sống bình yên và khoẻ mạnh.

- Phải chăng Chúa đã sắp đặt cho chúng ta một số phận khác rồi - một hôm Têrét nói với Xép - và có thể những người này còn muốn dạy cho chúng ta bài học phải biết sử dụng thành thạo thanh gươm để rửa mối nhục cho dân tộc ta chăng?

- Nếu đến cả Chúa cũng không đủ sức che chở cho dân lành thì chúng ta làm điều đó sao được? - Xép thở dài nặng nề, nói với Têrét.

- Ta phải cầu xin nữ thần để bà nói cho chúng ta biết điều gì đang đợi chúng ta ở phía trước. - Têrét nói và được Xép đồng tình.

Một buổi sáng, Têrét kể cho Xép nghe về giấc mơ đêm qua của chàng, Têrét mơ thấy chàng cầm thanh gươm bước lên đấu đài, còn Xép cũng cầm thanh gươm bước ra thách đấu. Họ lúng túng nhìn nhau, còn đám đông la ó ầm ĩ đòi các chàng trai phải bắt đầu cuộc giao chiến. Trong khi không người nào vung gươm trước về phía bạn mình để gây chuyện bất hạnh cho nhau, bỗng một cô gái La Mã xinh đẹp chạy lại gần Têrét và nói: "Hãy giành chiến thắng, chàng sẽ được tự do và tình yêu của ta!" . Têrét vung gươm lên, nhưng ngay khoảnh khắc ấy, từ lòng đất vang lên một tiếng thét: "Hãy hành động theo trái tim!"

- Kìa, dường như em đã chứng kiến giấc mơ của ta! - Xép kinh ngạc thốt lên.
Trước lúc trời tối, khi đám bạn bè từ đấu trường trở về nhà hết, hai chàng bắt gặp cô gái La Mã dũng cảm, đó là ốctavia và Lêôcácđia, các con gái của Bácbagalô. Têrét và ốctavia, cả hai cùng không hẹn mà đưa mắt nhìn nhau. Họ không sao rời mắt khỏi nhau được nữa, vì vậy họ không hề biết  giữa Xép và Lêôcácđia cũng đã xảy ra một chuyện tương tự như thế.

Tình yêu đâu phải lúc nào cũng mù quáng, mà trái lại rất sáng suốt, và những người yêu nhau bao giờ cũng tìm thấy lối thoát để được ở bên nhau, ngay cả khi giữa họ xuất hiện một vực thẳm giống như vực thẳm ngăn cách người chiến thắng và kẻ chiến bại. Đã từ lâu, Bácbagalô không còn nghi ngờ gì về việc các con gái của ngài vẫn bí mật gặp gỡ hai tù nhân. Và ngài có ý chờ xem ốctavia cũng như Lêôcácđia có dám thú nhận tình yêu mù quáng của mình với Têrét và với Xép không. Bácbagalô rất hiểu tính nết cương trực của các con mình, ngài không nỡ bỏ tù chúng, không ngăn cấm được chúng gặp gỡ người tình một cách vội vã. Ngài chỉ báo cho các con biết rằng, sắp tới, hai tù nhân Têrét và Xép sẽ phải so gươm với nhau, và kẻ nào chiến thắng kẻ ấy sẽ được tự do.

Bácbagalô khát máu hy vọng rằng hai đấu sĩ kia sẽ giáp chiến không phải vì cuộc sống mà là vì cái chết, và cả hai sẽ phải rời khỏi cõi đời này, chỉ có điều sự thật ấy thì người đến xem không thể thấy được.

Tất cả đều diễn ra như dự đoán của Bácbagalô. ốctavia khích lệ Têrét phải bằng mọi cách để giành được chiến thắng và chàng sẽ được tự do; Lêôcácđia cũng khích lệ Xép như vậy. Hai chị em bỗng dưng trở thành kẻ thù của nhau, vì người nào cũng muốn bảo vệ hạnh phúc của mình - hạnh phúc được đổi bằng nỗi bất hạnh của kẻ kia.

Ngày diễn ra trận đấu bắt đầu. Đấu trường chật ních công chúng. Ngay ở hàng ghế thứ nhất, có Bácbagalô và các con gái.
Khi Têrét và Xép, mình trần như các chiến binh Phơranki bước ra đấu đài, họ giơ cao các thanh gươm lấp loá và hô: "Những người đi tìm cái chết gửi lời chào em!" Lập tức đám đông reo hò vì bị kích động. ốctavia đưa mắt khích lệ Têrét. Lêôcácđia dùng ngón tay cái dùi xuống thấp vừa chỉ vào Têrét vừa gật đầu với Xép.

Các đấu sĩ nâng gươm lên chuẩn bị giao chiến. Bầu không khí căng thẳng trùm lên đám khán giả, các cô gái thì chết giấc.
Nhưng đúng khoảng khắc mà Têrét xỉa gươm để đâm vào ngực Xép, bỗng anh nghe thấy tiếng trái tim mình thôi thúc.
- Hỡi chàng trai Phơrăngkít Têrét, chàng sẽ trả lời thế nào trước người mẹ Tổ Quốc về việc chàng đã sát hại đứa con trai của bà?

Câu hỏi ấy cũng vang vọng trong trái tim của Xép, và cùng lúc đó hai đấu thủ đã lao vào ôm hôn nhau, khiến đám đông la ó phẫn nộ:
- Hai đứa phải chết!
ốctavia chồm lên hét:
- Têrét, hãy chiến đấu vì hạnh phúc của đôi ta! Cũng những lời lẽ ấy, Lêôcácđia khích lệ Xép.

Têrét, sau khi vung gươm lên làm yên lòng khán giả, bèn ngẩng cao đầu một cách kiêu hãnh và nói:

-Các người có sức mạnh hơn, các người đã biến chúng ta thành nô lệ, nhưng các người đừng hòng buộc chúng ta phải làm những kẻ hèn hạ! Các người có thể giết chúng ta, song các người không phải là kẻ chiến thắng!
Dứt lời, chàng bèn cắm thanh gươm của mình xuống đất; Xép cũng làm như vậy.

Bácbagalô ra hiệu cho các chiến binh nổi loạn. Khi xác của Têrét và Xép được đưa ra khỏi đấu trường, một chuyện kỳ lạ đã xẩy ra: những thanh gươm được cắm xuống đất cứ kêu leng keng, và ngay trên mảnh đất có hai thanh gươm ấy đã mọc lên những bông hoa. Những bông hoa người đời vẫn thường gọi: HOA LAY ƠN.

Người ta đã tìm thấy loài hoa này được trồng bởi người Hy Lạp và La Mã! Vào khoảng năm 1850 được thêm vào giống mới đến từ Nam Phi và đây chính là gốc hoa của tất cả các loại Kiếm lan mà ta hiện có.

Ta chỉ có thể chiêm ngưỡng vẻ đẹp oai hùng, trang nghiêm của Kiếm lan ở một nơi thật thoáng rộng mà thôi !

Theo người Tây phương, Kiếm lan tượng trưng cho sự thách đố , khiêu khích , thờ ơ, lạnh lùng.

[tinhbanvatoi]

CẨM  CHƯỚNG  -  L' OEILLET

Hoa cẩm chướng có nguồn gốc từ chấu Âu, chủ yếu là vùng Địa Trung Hải, nhưng cũng có một số tài liệu cho rằng nó được phát hiện đầu tiên ở vùng Viễn Đông. Bông hoa này đã được nhắc đến trong thần thoại La Mã và xuất hiện trong những ghi chép lịch sử thiên nhiên của tác giả người La Mã Pliny vào khoảng năm 50 trước Công nguyên.



Các tu sĩ La Mã thế kỷ 13 được xem như những người đầu tiên đã đem trồng những cây hoa cẩm chướng. Và bông hoa này đã rất quan trọng đối với người Hy Lạp và La Mã lúc đó, nó trở thành biểu tượng của người La Mã vào giai đoạn đỉnh cao của nền văn minh của họ. Nó cũng còn được gọi là "Jove's flower" (bông hoa của thần Jupiter), do Jove (Jupiter) là một trong những vị thần được họ tôn kính.
Thời Hy Lạp cổ đại. cẩm chướng là bông hoa được sủng ái nhất. Theo một truyền thuyết của Cơ đốc giáo, khi nhìn thấy Jesus trên thập tự giá, Mary đã khóc, và những bông hoa cẩm chướng đã mọc lên từ nơi mà những gịot nước mắt của bà đã nhỏ xuống.


Trong cuốn "Ngôn ngữ loài hoa" thời nữ hoàng Victoria (1837-1901), hoa cẩm chướng được xem như một món quà may mắn cho người phụ nữ.


Một số quan điểm hơi "mê tín" còn dùng hoa cẩm chướng để "xem bói". Ở Korea-Triều Tiên, 3 bông hoa cẩm chướng được cài trên tóc một cô gái, và số phận của cô được suy đoán từ thứ tự các bông hoa dần chết đi. Nếu bông hoa ở dưới cùng tàn héo trước, cô ấy bất hạnh suốt cuộc đời. Tuy nhiên, nếu bông hoa trên cùng úa tàn trước, những năm cuối đời của cô sẽ rất khó khăn. Còn nếu bông hoa ở giữa héo trước, những năm đầu đời của cô khá vất vả, nhưng có lẽ hậu vận sẽ tốt hơn.

Hoa cẩm chướng còn là biểu tượng quốc gia của Slovenia (ở Nam Tư). Cẩm chướng được ngợi ca trong những bài hát của người Slovene. Hình ảnh hoa cẩm chướng đỏ xuất hiện nhiều trong những đồ vật trang trí, đồ thủ công, thêu, gối, chiếc nôi em bé...của họ. Đối với họ, hoa cẩm chướng tượng trưng cho "món quà của Thượng Đế" hay "tình yêu đối với một đứa trẻ". Cẩm chướng đỏ còn tượng trưng cho lòng nhân hậu và tình yêu. Hình ảnh hoa cẩm chướng cũng thường thấy trên những hộp vải lanh của cô dâu, trên quần áo, mũ ni, khăn trùm đầu.. của các cô gái. Bó hoa gồm cẩm chướng, hương thảo, phong lữ có như một thông điệp về tình yêu, lòng thủy chung, chờ đợi và niềm hy vọng mà các cô gái cài trên ngực người yêu trước khi chàng trai phải lên đường ra mặt trận.
Ở vùng quê, nhất là ở những miền núi, hoa cẩm chướng được đặt trên ngưỡng cửa sổ hay ngoài bancông. Ngôi nhà của người nông dân với những bông hoa cẩm chướng là một nét đặc trưng của xứ sở Slovene.



Một truyền thuyết Italia kể rằng, Margherita - một thiếu nữ đã tặng cho người yêu của nàng - chàng hiệp sĩ Orlando một bông cẩm chướng màu trắng mà anh đã mang nó theo mình trên suốt đường chinh chiến. Rồi anh bị thương nặng và chết, máu anh nhuộm thẫm nơi chính giữa bông hoa trắng sau đó đã được đem về cho nàng Margherita với trái tim tan vỡ. Từ những hạt giống đó, Margherita trồng nên những bông cẩm chướng xinh đẹp màu trắng và luôn có khoảng màu đỏ nơi chính giữa cánh hoa. Margherita đã chung thuỷ mãi mãi với Orlando và ở vậy đến cuối đời. Sau đó, có tục lệ tặng cho mỗi em bé gái mới sinh ra trong gia đình cô một chậu hoa cẩm chướng đặc biệt ấy.


Trong lịch sử, hoa cẩm chướng cũng đã được nhắc đến vào thế kỷ 13, khi đội quân Thập tự chinh bị tấn công bởi dịch bệnh, gần Tunis. Người ta đã trộn lá cẩm chướng với rượu và uống nó để trị những cơn sốt dữ dội.


Trong cuốn sách nghiên cứu về thảo mộc thế kỷ 16, John Gerard đã viết rằng, hoa cẩm chướng và đường, chế thành mứt được dùng để chữa những cơn sốt và giải độc.
Người ta còn dùng hoa cẩm chướng trong sản xuất hương bia, rượu vang và chế thuốc nhuộm tóc đen (?).





Ở Pháp hoa cẩm chướng được trồng rất nhiều tại vùng niçoise , trong dịp lễ đấu bò thì các phụ nữ Tây Ban Nha giắt một hoa cẩm chướng sau lỗ tai. Nếu cánh hoa nằm bên tai trái là nàng còn tự do, ngược lại hoa nằm bên tai phải thì nàng đã thuộc về ai đó rồi !

Lại thêm một lời nhắc chừng là không nên tặng loài hoa này cho các diễn viên kịch thuật sân khấu, vì họ cho rằng đó là loài hoa mang đến điều kém may mắn, nếu không muốn nói là chuyện buồn!








Ý nghĩa chung : Sự ái mộ - Sự thôi miên, quyến rũ - Tình yêu của phụ nữ - Niềm tự hào - Sắc đẹp - Tình yêu trong sáng và sâu đậm, thiết tha

Cẩm chướng thuần một màu : Đồng ý

Cẩm chướng có vằn, sọc : Lời từ chối tình yêu

Cẩm chướng hồng : Anh sẽ không bao giờ quên em

Cẩm chướng đỏ : Sự ái mộ

Cẩm chướng đỏ thẫm : Trái tim tôi đau nhói vì em

Cẩm chướng vàng : Sự từ chối, sự khinh thường, thất vọng, hối hận

Cẩm chướng trắng : Ngọt ngào và đáng yêu, ngây thơ, tình yêu trong sáng, món quà may mắn cho phụ nữ

Cẩm chướng tím : Tính thất thường, đồng bóng

[tinhbanvatoi]

Cẩm chướng cũng xuất phát từ một chuyện tình. Câu chuyện tình của một cô công chúa tóc dài sống lẻ loi trong cung điện trên vùng thượng nguồn. Trời cao nguyên lành lạnh đủ làm tăng màu đen óng ả của mái tóc, làm căng làn da mặt trắng hồng mịn màng như bông, làm màu đỏ của đôi môi người con gái như mọng hơn lên trong màn sương xám, và nhất là làm đôi mắt ướt cuả nàng như sáng long lanh trong những giọt sương...Cẩm chướng đẹp nổi tiếng khắp nơi, nhưng đồng thời nàng bao giờ cũng mang một vẻ buồn. Sở dĩ nàng phải chịu cảnh sống lẻ loi giữa vùng hẻo lánh này chỉ vì lời tiên đoán của một lão ông với vua cha, khi nàng vừa chào đời, rằng nàng sẽ phải chịu nhiều bất hạnh. Vua cha vì sợ, và thương con, nên đành đem nàng đi cất giấu nơi đèo heo khuất gió để tránh khỏi hung tà. Thế nhưng tiếng đồn xa gần về sắc đẹp của Cẩm chướng cũng lan nhanh, nhất là những buổi chiều khi giọng hát của nàng lan rộng khắp núi đồi, hoà vào hợp âm của những chú chim non hót véo von xung quanh, và những cơn gió reo bên ngoàị...Bao nhiêu người đánh tiếng hỏi vợ, nhưng vua cha một mực từ chối, thâm tâm vẫn để ý kiếm tìm một phò mã xứng danh...

Một ngày kia, Cẩm chướng lâm bạo bệnh. Thầy thuốc hết sức chữa nhưng đành cúi đầu chịu thua. Bỗng đâu vị lão ông ngày nọ đòi diện kiến nhà vua, và phán rằng bệnh của nàng chỉ có thể chữa được bằng cánh lá của một loài hoa trắng, mọc cheo leo trên đỉnh núi, giữa hai vực thẳm và một ngọn thác....Vua phải tìm cho bằng được cánh hoa đó để cứu con, nên truyền lệnh hễ ai kiếm được đóa hoa đó, sẽ lấy được nàng, và sẽ được truyền ngôi cho. Bao nhiêu chàng trai đua nhau vào rừng tìm kiếm, nhưng đều thất vọng, trong khi đó sức khoẻ của Cẩm chướng tắt dần...

Trong lúc mọi người thất vọng, một hôm, người tiều phu trẻ, dáng nghèo nàn, xuống ngựa đem dâng vua cha bông hoa màu trắng...Từng cánh hoa phục hồi sức khỏe của nàng. Đôi mắt từ từ mở ra, lần đầu tiên để người ân nhân nhìn thấy bóng hình của hai đoá hoa thấp thoáng trong ánh mắt đó...

Lễ cưới được cử hành chưa được bao lâu, thì tai biến xảy đến cho đất nưóc. Tuân lệnh vua cha, chàng phò mã trẻ cầm quân, tạm chia tay với vợ, ra xa trường dẹp giặc ngoại xâm. Họ hẹn nhau ngày đoàn tụ, và chiều chiều nhờ gió hát gửi theo hướng đến người kia, như một lời trò chuyện... Những lá thư viết trên những cánh chim làm tin, đều đặn bay đi về...

Một hôm nàng bặt tin chồng, tiếng hát của nàng dường như loãng vào khoảng không, chỉ còn tiếng vọng lại từ gió núi. Cẩm chướng chờ mãi tin chồng, nhưng những cánh chim bay đi, rồi lại trở về không.....Đoán điềm chẳng lành đã xảy ra, chiều chiều nàng ra nơi thác núi, tiếp tục chờ tin. Cho đến một buổi chiều, chim bay về đem tin chẳng lành...Bật khóc, và tuyệt vọng, Cẩm chướng tung mình theo dòng thác, mất tích giữa dòng nước ồ ạt.....

Từ chỗ chân nàng đứng, theo những giọt nước mắt rơi xuống, người ta về sau tìm thấy một loài hoa mới, với dáng dấp y hệt như đóa hoa trắng của anh tiều phu trẻ cứu người, chỉ khác màu đỏ thắm. Đoá hoa nở cạnh dòng thác, êm đềm, và dịu dàng, nhưng vẫn kiêu sa và vững vàng giữa trời gió cao nguyên và khí trời khắc nghiệt của cao nguyên.
Lạ hơn nữa, trong những ngày u uất nhất, người lữ khách vô tình soi bóng trên dòng nước, sẽ thấy bóng phản chiếu của những đoá hoa mang màu mắt long lanh, và bóng hình y hệt đôi mắt nàng công chúa. Từ đó hoa mang tên Cẩm chướng, để tưởng nhớ hoài đến nàng công chúa chung thuỷ chờ chồng...


                                     ***
 

[tinhbanvatoi]

Hoa Đỗ Quyên - Rhododendron - Azalée

Họ : Ericaceae hay Heath (Thạch nam)
Đỗ quyên còn có tên là sơn thạch lựu, ánh sơn hồng, mãn sơn hồng, báo xuân hoa, thanh minh hoa, sơn trà hoa

Đỗ quyên có nhiều giống với nhiều màu hoa :
- Tử quyên đỏ tía
- Hồng quyên đỏ nhạt
- Bạch quyên trắng
- Hoàng quyên vàng



Tên tiếng Pháp: Rhododendron, (Azalée là một nhánh cũng thuộc trong họ cây đỗ quyên này).


Ý nghĩa : Dịu dàng, ôn hòa, nữ tính (theo quan niệm Trung Hoa).


Tượng trưng cho tình yêu chân thành , hạnh phúc khi biết yêu
Đỗ quên hồng muốn nói rất hạnh phúc khi được yêu ( theo quan niệm Tây phương )

Thông điệp : Nhớ chăm sóc và giữ gìn sức khỏe em nhé !




Đỗ quyên (Rhododendron, Azalée) là một trong những loài hoa cảnh rất được ưa chuộng ở nhiều nước trên thế giới bởi vẻ đẹp dịu dàng của nó. Cây có nguồn gốc ôn đới, mọc nhiều ở những vùng núi cao, thích hợp với khí hậu mát mẻ quanh năm. Đỗ quyên rất sợ nắng và nơi không thoát nước (vì thế Rhodonendron còn được gọi là họ cây khô). Rhododendron rất đa dạng phong phú về chủng loại, kích cỡ và màu sắc. Trên thế giới, đỗ quyên phân bố nhiều ở vùng ôn đới Bắc Mỹ, vùng cao nguyên tiếp giáp Á - Âu và Đông Á, khá phổ biến ở Nhật và Bắc Triều Tiên. Hoa đỗ quyên cũng hay được nhắc đến trong các tác phẩm nghệ thuật như thi ca và hội họa Nhật Bản, Triều Tiên, Trung Quốc...Ở Việt Nam, đỗ quyên có ở những vùng núi cao như Đà Lạt, Sapa, Tam Đảo, làng Trình Xuyên bên bờ sông Trà Lý phụ cận thành phố Nam Định...



Rhododendron được chọn là quốc hoa (national flower) xứ Nepal và biểu tượng hoa (state flower) của hai tiểu bang Washington, West Virginia ở Mĩ. Năm 1979, Azalea (một loài Rhododendron) cũng được bang Georgia chọn làm "state wildflower" - biểu tượng hoa dại (state flower của Georgia là Cherokee Rose).

 

Những bài thuốc từ cây đỗ quyên




Hoa đỗ quyên vị chua ngọt, tính ấm, có công dụng hòa huyết, trừ đàm, làm hết ngứa, được dùng để chữa các chứng rối loạn kinh nguyệt, bế kinh, phong thấp, thổ huyết...

Lá đỗ quyên vị chua, tính bình, có công dụng thanh nhiệt, giải độc, cầm máu, chủ trị ung thũng, mụn nhọt, xuất huyết do chấn thương, dị ứng, viêm khí phế quản...

Rễ đỗ quyên vị chua ngọt, tính ấm, có công dụng hòa huyết, trừ phong thấp, giảm đau; được dùng để chữa các chứng xuất huyết, kinh nguyệt không đều, băng lậu, trĩ xuất huyết, lỵ, viêm khớp...

 



Lali Guras (Rhododendron arboreum) - quốc hoa xứ Nepal



Ai đó từng nói, vẻ đẹp trọn vẹn của Nepal chỉ có thể nghiệm ra được sau khi bạn nhìn thấy những chùm đỗ quyên nở tươi tắn dưới những cây linh sam nơi xứ sở huyền thoại của những vị thần núi này.

Nepal có 30 loài Rhododendron với nhiều kiểu dáng, màu sắc và kích thước khác nhau. Và Rhododendron arboreum, tên địa phương là Lali Guras (tiếng Anh : "Rose Tree"), loài cây cao nhất (có thể đến 15m), hoa nở sớm và lâu nhất trong gia đình Rhododendron tại đây, hân hạnh được Nepal chọn làm quốc hoa. Lali Guras có nguồn gốc từ Bắc Trung bộ Ấn Độ, phân bố dọc xứ sở Nepal và ở nhiều độ cao khác nhau. Càng lên cao, hoa càng nở rực rỡ sắc màu, từ đỏ thẫm đến trắng ngà, tím, hồng, cam, vàng, kem, đốm...Ai đã ngắm cảnh núi đồi ngập tràn hoa đều thấy đây quả là những ấn tượng khó phai. Mùa đỗ quyên xứ Nepal nở đẹp nhất là mùa Xuân và chớm Hè. Lila Guras nở từ đầu tháng Hai đến giữa tháng Năm. Tháng 3, tháng 4 là thời gian đẹp nhất ở trung du, trong khi đó, tháng 5 và tháng 6 là đẹp nhất trên cao nguyên.





Người dân bản xứ cho rằng uống một ngụm nước cốt hoa Lali Guras có thể hòa tan được xương cá mắc trong cổ họng. Nhiều người còn giữ hoa trong nhà sẵn phòng khi khẩn cấp. Hoa cũng được chưng nơi thờ các vị thần và được những phụ nữ miền núi cài trên tóc làm duyên.

Người ta ăn cả hoa, có vị ngọt chua. Trẻ con thôn làng thích hút mật trong nhụy hoa. Gỗ cây dễ chặt, người dân dùng làm củi hay dụng cụ nhà bếp. Bột nhão giã từ lá non, dân làng đắp lên trán trị chứng đau đầu. Người ta còn sử dụng hương của hoa để thơm.

 



Đỗ quyên - biểu tượng hoa của West Virginia và Washington


Năm 1893, Hội chợ quốc tế (World''''s Fair) tại Chicago đã thúc đẩy phong trào chọn biểu tượng hoa cho các tiểu bang tại Mĩ. Mỗi bang được mời phải chọn một loài hoa đặc trưng làm đại diện cho mình tại Hội chợ.

Hai tiểu bang nhiều núi đồi nhất nước Mĩ, West Virginia và Washington đã chọn đỗ quyên làm biểu tượng hoa của mình.

West Virginia - Rhododendron maximum (Rose bay)

Thực ra, lúc đó người dân xứ này vẫn còn băn khoăn chưa chọn được loài hoa ưng ý nhất cho tiểu bang mình. Mãi tới năm 1901, nhà cầm quyền George Atkinson tuyên bố, đã đến lúc phải chọn cho Virginia mẫu cờ và biểu tượng hoa của tiểu bang. Ông đề cử hoa đỗ quyên. "For a State Flower, I know none more beautiful and none more common in West Virginia, than the Rhododendron. It is found along most every vale and hillside, and is universally admired both for its beauty and fragrance."







Rồi người ta bắt đầu đưa ra những bông hoa yêu thích khác của mình, cả trẻ em cũng được tham gia. Và như vậy, ngày 26/11/1902, Rhododendron hay "Big Laurel" ("Đại Nguyệt Quế) đã chiến thắng áp đảo với 19,000 trên tổng số 36,000 phiếu, nhiều hơn tất cả những loài hoa khác hợp lại. Đến 23/1/1903, Thượng viện thông qua và loài Rhododendron maximum chính thức trở thành State flower.




Washington - Rhododendron macrophyllum


Trong lá thư gửi ban biên tập một tờ báo khi đề cử hoa đỗ quyên cho vị trí State flower của Washington, bà Alsora Hayner Fry đã ca ngợi nó : "its wild profusion, great beauty and its evergreen leaf, which goes with the Evergreen State."



Cuộc bỏ phiếu kín để chọn bông hoa đại diện cho tiểu bang Washington khi đó chỉ dành cho phụ nữ. Thượng viện đã xác định Rhododendron là State flower ngày 10/2/1893, nhưng đến 10/2/1949 thì điều này mới chính thức đưa vào luật.

Năm 1959, luật sửa đổi một chút, trong đó chỉ định rõ loài đỗ quyên Thái Bình Dương màu hồng (Pacific Pink Rhododendron) Rhododendron macrophyllum có nghĩa tiếng Anh là Rose tree with large leaves.


***

De Rothschild à Debussy

Nam tước James de Rothschild ( 1792-1868) đã bỏ ra cả một gia tài đồ sộ để
có được các loại đỗ quyên với màu sắc hiếm hoi hầu trang hoàng lâu đài Ferrière tại Ile-de-France. Trong các buổi dạ vũ của giòng họ  Rothschild , Azalée là nữ hoàng của các loài hoa...

Chính vì loại hoa này mà các nhạc sĩ và Claude Debussy đã viết ra giao hưởng dành riêng cho giọng hát và đàn piano tựa đề Rondel chinoise :" Sur le lac bordé d'azalées ".

Ngày nay, hoa đỗ quên- azalée và trạng nguyên là một trong những loại hoa
thường được người ta tặng nhau vào dịp cuối năm

[tinhbanvatoi]

Hoàng quyên




Bạch quyên




Tử quyên


Hồng quyên

[tinhbanvatoi]

ĐẬU  CHỔI  -  GENISTA -  GENÊT

Họ đậu ( Légumineuses ), lá rụng vào độ thu dạng nhỏ, xanh đậm, mọc trên nhánh cây  chen gai , ngoài ra cũng có những loại genêts không gai nhọn; Hoa màu vàng tươi hoặc đậm, rất sung túc, nở từ tháng 5 đến tháng 7 ( tùy giống ). Dáng hình của genêt còn tùy theo loại giống, có giống bò lan ra đất cao không quá 1 m,  và có giống cao tới 8 m, hoa rũ dài xuống, rất thơm ....

Thích đất nhẹ, thoáng, rất cần ánh sáng trực tiếp của mặt trời, người ta thường trồng ven đường xa lộ , một góc của các công viên công cộng và ở những vùng khí hậu bốn mùa thì Genêt mọc đầy trên các triền đồi núi tạo nên những đốm màu rực rỡ đẹp mắt giữa màu xanh bát ngát của thiên nhiên ....

[tinhbanvatoi]

Genista Lydia : cao khoảng 60cm, thân mọc bò lan ra chiều rộng chiếm khoảng 1m, lá màu xanh đậm, đầu ngọn có gai, hoa nở vào màu hè.

[tinhbanvatoi]

Spider violet queen Màng màng tím


spider pink queen màng màng hồng


Spider cherry queen, màng màng hồng tím 

spider Helen campbell, màng màng trắng